درمان سینوزیت
گفته می شود که به حفره هایی توخالی در استخوان های سر و صورت را سینوس می گویند. حفره های توخالی به 4 گروه بزرگ تقسیم می شود از جمله:
- بالای ابروها در قسمت نزدیک به وسط صورت سینوس های استخوان پیشانی قرار گرفته اند.
- زیر کاسه ای چشم سینوس های استخوان گونه قرار گرفته اند.
- در اطراف چشم ها و بینی، سینوس هایی قرار گرفته اند.
- سینوس هایی نیز وجود دارند که در قسمت پشتی بینی واقع شده اند.
نحوه عملکرد سینوس ها
این سینوس ها برخی ازعملکرد های اساسی را برعهده دارند، مانند:
- رزونانس صدا: سینوس ها از انتقال صدای فرد از راه استخوانی جلوگیری می کنند. یعنی زمانی که فردی صحبت می کند؛ صدای خود را از طریق هوا احساس می کند، در حالی که اگر قرار بود این انتقال از راه استخوان ها هم انجام شود؛ فرد هنگام حرف زدن، صدای خود را به دو شکل می شنید.
- تامین موکوس (مایع لزج کننده) دستگاه تنفّس فوقانی
- مبارزه با برخی از عوامل عفونی
- کاهش حجم و وزن جمجمه: سینوس ها با کم کردن جرم حجمی استخوان های جمجمه، طاقت وزن آن ها را برای افراد، آسان می کنند. در واقع اگر سینوس ها نبودند، سر روی تن سنگین می شد.
- کمک به کنترل تغییرات رطوبت هوای تنفّسی
- کاهش اثر ضربه های وارده به سر
- از مهم ترین فعالیت آن می توان به عنوان نوعی عایق حرارتی اشاره کرد.
سینوزیت چیست؟
چنانچه درسینوس ها التهاب و یا احتباس ترشّحات در آن ها رخ دهد، درمان سینوزیت بسیار سخت خواهد شد.
سینوزیت ها به انواع مختلفی تقسیم می شود، از جمله: یکی سینوزیت حاد که به دنبال بیماری های عفونی مثل سرماخوردگی رخ می دهد و اغلب پر سر و صدا می باشد و با تب و درد شدیدی رخ می دهد و دیگری سینوزیت مزمن که معمولا اکثر افراد به این نوع سینوزیت مبتلا می شوند.
علائم سینوزیت
- عفونت
- گلو درد
- نداشتن اشتها به خصوص صبح ها
- حساسیت داشتن به گرما و سرما
- بوی مشمئز کننده دهان
- استفراغ و حالت تهوع
- آبریزش بینی
- اسپاسم عضلات گلو
- عطسه های پی در پی و سرفه های مزمن
- خستگی و کسالت در طول روز
- بی خوابی شبانه
- گرفتگی عضلات
- سردرد یا سنگینی سر
- داشتن ترشحات پشت حلقی
- سنگین شدن گوش
- آسم
- تب و لرز
- گرفتگی و کیپ شدن بینی
- خارش گلو
- کاهش دید
- خشک شدن گلو
- سرماخوردگی های طولانی مدت یا آنفلوانزا های دردناک
- تنگی نفس
- تغییر وضعیت خلقی و عصبی شدن
- پف کردن اطراف چشم ها
- ضعیف شدن حافظه فکری و عدم تمرکز
علل سینوزیت
رعایت نکردن به برخی از مراقبت ها این عارضه را تشدید می کند، از جمله:
- عدم کاهش شستشو و تخلیه بینی
- مصرف برخی از داروها
- عدم رعایت به برخی از روش های سنتی مانند: استفاده از انفیه یا چکاندن روغن در بینی و …
- استفاده کردن از دستمال به جای شستشوی بینی و فین کردن
- گریه نکردن و یا کاهش آن: یکی از عللی که سینوس و بینی را شستشو می دهد، گریه کردن می باشد، بنابراین با هر بار گریه کردن، مجاری سینوس ها باز می شوند و ترشحات داخلی تخلیه خواهد شد.
- استنشاق نکردن آب
- داشتن برخی از عفونت های دندانی
- نوشیدن مشروبات الکلی
- داشتن پولیپ در بینی
- استفاده فراوان از قطره های ضد احتقان بینی
- اختلال و ناهنجاری در داخل بینی
- وجود برخی از ناهنجاری های مادرزادی در گوش و حلق و بینی
- قرار گرفتن در معرض دود سیگار یا آلودگی های هوا
- استفاده بیش از حد از انواع خوشبو کننده ها، ضدّ عفونی کننده ها، سم ها و آفت کش ها، موادّ شوینده شیمیایی و موارد مشابه در محیط زندگی
درمان سینوزیت
به منظور درمان سینوزیت باید از دو طریق عمل شود که عبارتند از:
باز کردن مجاری سینوس ها از طریق آندوسکوپی که اقدام به استخراج ترشحات می نمایند.
کاهش ساخت ترشحات که بیشتر در طب قدیمی استفاده می شده است اما امروزه برای این منظور از برخی از داروها به منظور خشک کردن و از حرکت و خروج ترشحات جلوگیری می شود.
اما در گذشته بیشتر خشک کردن ترشحات به معنای جلوگیری از تولید ماده سینوزیت (بلغم) صورت می گرفت.
علائم عفونت سینوس و یا سینوزیت
عفونت سینوس یکی از بیماری ها می باشد که از وجود عفونت یا آلرژی خاصی سرچشمه می گیرد. این نوع عونت را سینوزیت نیز اطلاق می کنند. با التهاب پوشش سینوس ها این بیماری مشخص می شود.
به حفره‌های پارانازال (مجاور بینی) سینوس گفته می شود. این حفره ها پر از هوا می باشد که با غشای مخاطی پوشیده شده است. این حفره ها در بینی و اطراف آن قرار گرفته است.
انواع سینوس پارانازال
- سینوس های فکی (maxillary)
- سینوس های پیشانی (frontal)
- سینوس های اتموئید یا پرویزنی (ethmoid)
- سینوس های شب پره ای (sphenoid)
نامگذاری این سینوس ها بر اساس نوع استخوان صورت می باشد. وظیفه وعملکرد آغازین این سینوس ها مرطوب نگاه داشتن حفره های بینی و ایجاد هوای تنفسی گرم می باشد.
سینوزیت به عفونی و غیرعفونی بودن، طبقه بندی می شود. نوع عفونی آن با عفونت سینوس رخ می دهد، در حالی که آلرژی و عوامل محیطی باعث بروز سینوزیت غیرعفونی می شود.
انواع عفونت سینوس و سینوزیت
-
- سینوزیت حاد (ناگهانی)
- نیمه حاد
- سینوزیت مزمن (بلند مدت)
علائم سینوزیت
شایان ذکر است که گفته شود، علائم بارزعفونت‌های کشوتاه مدت مقداری متفاوت از نوع مزمن آن می باشد. این علائم به نوع سینوسی که تحت تأثیر قرار گرفته است بستگی دارد و متغیر می باشد. التهاب پارانازال باعث ترشح زیاد مخاط می شود، به طوری که مجاری بینی را می بندد. رخ داد این فرآیند منجر به گرفتگی، احتقان و دیگر علائم می شود. اما برخی از علائم عفونت سینوس یا سینوزیت حاد عبارتند از:
- گرفتگی و احتقان بینی
- ترشحات غلیظی که به صورت زرد و یا مایل به سبز
- درد سینوس
- درد صورت
- فشار سینوس
- فشار صورت
- سردرد های خفیف و یا شدید
- آبریزش از عقب بینی
- افزایش دمای بدن
- ناهنجاری و اختلالات بینایی
- عدم داشتن حس بویایی
- سرفه های مزمن
- حساس شدن استخوان گونه
- افزایش درد هنگام دراز کشیدن یا خم شدن به جلو
اما برخی ازعلائم عفونت سینوس یا سینوزیت مزمن عبارتند از:
- احتقان
- آبریزش بینی مزمن
- داشتن چرک در حفره های بینی
- عدم حس بویایی و چشایی
- سرفه های مداوم به خصوص هنگام شب
- داشتن درد در گلو
- بوی اشمئزاز کننده دهان
- سردرد و یا میگرن
- فشار زیر چشم
- دندان درد و یا حساس شدن مزمن دندان
- فشار سینوس
نتیجه گرفته می شود که وجود درد ویا فشار در اطراف صورت ازعلائم عفونت سینوسی به حسایب می آید. این علائم ممکن است بدتر یا کمتر شود. در سینوزیت هایی که توسط آلرژی رخ می دهد، عوارض جانبی مانند: خارش چشم، آب آمدن از چشم، مخاط شفاف و عطسه همراه باشد. چنانچه سینوزیت مزمن باشد به استئومیلیت، عفونت مغز و مننژیت منجر خواهد شد. در صورت وجود علائمی مانند تورم در پیشانی، گیجی، تغییرات بینایی، تنگی نفس، سردرد شدید، یا تورم اطراف چشم ، باید بلافاصله به پزشک معالج یا متخصص گوش و حلق و بینی آن مراجعه شود.
علل عفونت سینوس یا سینوزیت
اکثرا سینوزیت با عفونت دستگاه تنفسی فوقانی رخ می دهد. سینوزیت ممکن است به دلیل عفونت ایجاد شده به وسیله باکتری، ویروس و یا قارچ در سینوس‌های پارانازال شکل گیرد. علائم عفونت سینوس یا سینوزیت اغلب پس از سرماخوردگی ایجاد می شود.
علل خارجی عفونت سینوس یا سینوزیت
- آلاینده‌های هوا
- مواد محرک شیمیایی
- آلرژن‌ها (مواد حساسیت زا)
- شرایط آب و هوایی نامعتدل
- استرس
- کم آبی بدن
- استعمال بیش از اندازه دخانیات و یا قلیون
- ایجاد کردن آلرژی هایی که تأثیر منفی بر عملکرد سیستم ایمنی بدن قرار می دهد.
- ضعیف بودن سیستم ایمنی
- عفونت دندان
- جراحت استخوان بینی
تشخیص عفونت سینوس یا سینوزیت
- معاینه روتین و فیزیکی
- بررسی سابقه پزشکی بیمار
- کشت میکروبی
- ارزیابی آندوسکوپی از نازوفارنکس
- توموگرافی کامپیوتری
- (CT) سی تی اسکن سینوس‌ها
- سونوگرافی
- ضربه با انگشت و لمس صورت
- روش های تشخیصی دیگر
درمان عفونت سینوس یا سینوزیت
- درمان با آنتی بیوتیک برای سینوزیت های مزمن
- استفاده از داروهای دکونژستان یا احتقان زدا (موضعی یا خوراکی) جهت باز کردن مجاری بینی
- با تجویز پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مصرف آنتی هیستامین، و کورتیکواستروئیدها با تجویز پزشک معالج
